Mustafa İnan için akademik soyağacı çalışması: Üç nesil

Mustafa İnan, Türkiye Mühendislik Haberleri, 1 Eylül 1967. Kaynak: https://core.ac.uk/reader/95043808

Gülay Altay ve Cengiz Dökmeci, “Türkiye Cumhuriyeti’nin 75. yılında mekaniğin gelişimine ilişkin ön bilgiler” başlıklı makalelerinde Mustafa İnan’ı tanıtırken, 1971’de TÜBİTAK Hizmet Ödülünün kendisine “İstanbul Teknik Üniversitesi’nde 1940’larda başlayıp 1967’deki vefatına kadar tatbiki mekanik dalındaki bilimsel çalışmaları, eşsiz hocalığı ve çok sayıda genç araştırıcı ve bilim adamı yetiştirmek suretiyle modern anlamda bir ekol kurmuş olması dikkate alınarak” verildiğini belirtiyorlar.[1]Altay, Gülay ve Cengiz Dökmeci. “Türkiye Cumhuriyetinin 75. yılında mekaniğin gelişimine ilişkin ön bilgiler.” Türkiye Cumhuriyeti’nin 75. Yılında Bilim, II. Kitap II. Cilt. Ankara: TÜBA Yayınları, 2000, s. 96. Mustafa İnan için bir soyağacı çalışması yapma fikri onların bu saptamasından doğdu.[2]Bu çalışmada sorulamızı sabırla yanıtlayarak desteklerini esirgemeyen Mustafa İnan’ın doktora öğrencisi Cengiz Dökmeci’ye; Mustafa İnan’ın oğlu Hüseyin İnan’a; Erdoğan Şuhubi’nin doktora öğrencileri Sadık Dost ve Hüsnü Ata Erbay’a; Richard Howard Lance’in doktora öğrencisi John Fredrich Soechting’e; Mustafa İnan’ın doktora öğrencisi Erdoğan Şuhubi’ye ve asistanları Esin İnan ve Yalçın Aköz’e; Boğaziçi Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Dekanı Nilgün Işık’a; Boğaziçi Üniversitesi Kütüphanesinden Filiz Ekingen Flores Mamondi’ye; ve Uluğ Çapar’a teşekkürü borç biliriz. Ayrıca, Sarkaç platformunun editörleri Müsemma Sabancıoğlu ve Defne Üçer Şaylan’a değerli önerileri için müteşekkiriz.

Bilimsel ya da akademik soyağaçları, genellikle bilim insanlarını tez hocası-tez öğrencisi (akademik anlamda bir nevi usta-çırak) ilişkisi içinde bir aile ağacı biçiminde düzenleyen çalışmalardır. Daha seyrek olarak, bir bölümün ya da bir disiplinin soyağaçları da mevcuttur. Soyağaçları, bilim insanlarının kimden etkilendiklerini ve kimi etkilediklerini, çalışmalarının tarihsel bağlamını, bir disiplinin gelişme yönünü anlamada yardımcı araçlardır. Üç nesli kapsayan bir soyağacıyla İnan’ın doğrudan ya da dolaylı etkisini niceliksel olarak görünür kılmayı amaçladık. Birçok veritabanını ve kütüphane kataloğunu taradık, eksik kimi bilgileri tamamlamak ve doğrulamak için çok sayıda bilim insanıyla temas kurduk. İzlediğimiz yol hakkında fikir edinmek isteyenler “Yararlanılan veritabanları ve açıklamalar” kısmına bakabilir.

Türkiye’de uygulamalı matematik ve mekanik bilimlerinin kurumsallaşması 1933 Üniversite Reformuyla başlıyor. Matematik alanında doktora yapan ilk Türk vatandaşı olan Kerim Erim, Nazi Almanyasından kaçarak Türkiye’ye gelen Richard von Mises, William Prager ve Hilda Geiringer’le beraber 1930’lu yıllarda İstanbul Üniversitesi Fen Fakültesinde uygulamalı matematik ve mekaniğin yerleşmesinde büyük rol oynuyorlar.[3]Eden, Alp ve Gürol Irzık. “German Mathematicians in Exile in Turkey: Richard von Mises, William Prager, and Hilda Geiringer and their Impact on Turkish Mathematics.” Historia Mathematica 39, 2012, s.432-459; Eden, Alp. “Kerim Erim ile Mustafa İnan” Matematik Dünyası 107, 2019, s. 74-85. Kerim Erim aynı zamanda Yüksek Mühendis Mektebi’nde de (şimdiki İTÜ) ders verirken Mustafa İnan’ın hocası oluyor. Mustafa İnan, Kerim Erim’den o kadar etkileniyor ki kendisine “Erim’in doçenti” lakabı takılıyor.

İnan, Yüksek Mühendis Mektebini birincilikle bitirdikten sonra Zürich’teki ETH’da fotoelastisite üzerine yaptığı doktora çalışmasını 1941’de tamamlayıp hemen Türkiye’ye dönüyor ve mezun olduğu okulda öğretim üyesi oluyor. Yüksek Mühendis Mektebi 1944’te İstanbul Teknik Üniversitesi adıyla yeniden yapılandığında İnan, İnşaat Fakültesinin Teknik Mekanik ve Genel Mukavemet kürsüsüne 1946’da profesör unvanıyla kürsü şefi olarak atanıyor ve bu görevini 1967’ye dek sürdürüyor. 1948’de kurulan Türk Matematik Derneği’nin kurucuları arasında yer alıyor, 1954-1956 arasında İnşaat Fakültesi Dekanı 1957-1959 arasında da İstanbul Teknik Üniversitesi rektörü olarak görev yapıyor.

Alman matematikçilerin 1930’ların sonu, 1940’ların başında Türkiye’den ayrılmaları, Kerim Erim’in de 1952’de erken ölümüyle uygulamalı matematik ve mekaniğin merkezi İstanbul Üniversitesinden, Mustafa İnan ve Ratip Berker gibi parlak matematikçileri barındıran İstanbul Teknik Üniversitesine kayıyor. İnan burada mekanik ve mukavemet alanında modern bir eğitimin temellerinin atılmasında büyük rol oynuyor. Gerek mühendislik mekaniğinin kurucularından Timoshenko’nun (1878-1972) kitaplarını tercümeyle, gerekse kendi kavramsal ve matematiksel yaklaşımını öne çıkaran ders notlarıyla Teknik Mekanik ve Genel Mukavemet kürsüsünü üniversitenin vazgeçilmez bir birimi haline getiriyor. O da hocası Kerim Erim’in matematikte yaptığı gibi, uygulamalı mekanik alanını sağlam bir matematiksel/kuramsal zemine oturtmaya çalışıyor ve öğrencilerine de bu ruhu aşılıyor. Değişik konularda çalışan doktora öğrencilerinin ortak başlangıç noktası bu sağlam çerçevedir.

Mustafa İnan’ın etkisi doktora tezlerini yönettiği öğrencileriyle sınırlı değil elbette. Dolaylı da olsa onların öğrencilerinin de bu etkiden pay aldıkları söylenebilir. Mustafa İnan’ın yetiştirdiği “ikinci nesil” diyebileceğimiz bilim insanlarından birçoğu hâlâ aktif. O nedenle bu soyağacı çalışmasını sadece bir başlangıç olarak görüyoruz. Daha önce üç matematikçi Cahit Arf, Kerim Erim ve Ratip Berker için benzer bir soyağacı oluşturmaya çalışmıştık.[4]Eden, Alp ve Gürol Irzık. “1933 Üniversite Reformu Sonrası Sınırlı Bir Matematik Soyağacı Çalışması,” Matematik Dünyası, 4 2012, s.57-62.

Mustafa İnan’ın öğrencileri

Mustafa İnan için bir soyağacı oluşturmaya giriştiğimizde, daha geniş bir alana yayılan oylumlu bir liste ile karşılaşacağımızı doğrusu öngörmemiştik. İnan’ın öğrencileri doktoralarını aldıkları kendi birimlerinde kalmamışlar, çeşitli üniversitelerin İnşaat Mühendisliği, Makine Mühendisliği, Uçak Mühendisliği ile Fen Fakültelerindeki bölümlerde de öğretim üyesi olmuşlar.

1950-1966 arasında Mustafa İnan’ın toplam dokuz doktora öğrencisi olmuş. Sırasıyla, Turan Onat, Bekir Tekinalp, Sacit Tameroğlu, Seracettin (Sıracettin) Bilyap, Murat Dikmen, Erdoğan Şuhubi, Vural Cinemre, Tekin Özbek ve Cengiz Dökmeci. Onlar da toplam 38 doktora tezi yönetmiş. Bu 38 akademisyen ise şu an itibarıyla 86 doktora tezi yönetmiş, ancak içlerinde hala aktif olanlar olduğu için bu sayı artabilir.

İnan’ın hepsi de bilime önemli katkı yapan doktora öğrencilerinden Turan Onat ile Cengiz Dökmeci mühendislik alanında, Erdoğan Şuhubi de matematik alanında TÜBİTAK Bilim ödülüne layık görülüyorlar. Mustafa İnan’ın resmi doktora öğrencileri dışında; Atilla Aşkar, Yalçın Aköz ve Esin İnan gibi ya öğrencisi olmuş ya da asistanlığını yapmış, dolayısıyla bir biçimde etki alanına girmiş başka isimlerden de söz etmek mümkün.

Emin Turan Onat (1925-2000) Yale Üniversitesinde.

Mustafa İnan’ın doktora öğrencilerinin parlak başarılarını ortaya koymak bu soyağacı çalışmasının amacını aşıyor. Ama yine de onun etkisinin nerelere uzandığı hakkında bir fikir vermesi açısından iki öğrencisinden kısaca bahsetmeyi uygun gördük:Turan Onat ve Erdoğan Şuhubi.

Makine Mühendisliği Fakültesinde öğrenci olduğu için Ratip Berker’in de tez danışmanı olarak gözüktüğü Turan Onat, kariyerine ilk olarak Brown, ardından Yale Üniversitesinde devam ediyor. 1941’e kadar İstanbul Üniversitesinde ders veren, daha sonra Brown Üniversitesine giden William Prager’in üzerinde çalıştığı plastisite kuramının Türkiye’deki etkisinin devam etmesine katkıda bulunan bilim insanlarından biridir Onat. Mustafa İnan’ın öğrencileri ya da onların öğrencilerinin bazılarını, doktoralarını bitirdikten sonra Brown Üniversitesinde ziyaretçi araştırmacı olarak görüyoruz. Bu nedenle tespit edebildiğimiz uzun soluklu akademik ziyaretlerini de soyağacına işledik.

Erdoğan Şuhubi, Purdue Üniversitesinde Cemal Eringen ile başlattığı işbirliğini, Eringen’in Princeton’a gitmesi ile o kurumda da devam ettiriyor. Türkiye’de sürekli ortamlar mekaniğinin gelişmesinde büyük bir rol oynuyor. Saptayabildiğimiz kadarıyla 14 doktora öğrencisi yetiştiriyor. İnan’ın öğrencileri arasında en çok doktora tezi yöneten Erdoğan Şuhubi, 1971’de İTÜ Temel Bilimler Fakültesinin kurulmasıyla İnşaat Fakültesinden bu yeni kurulan fakülteye geçiyor. Yönettiği tezlerin önemli bir kısmının uygulamalı matematik alanından olduğunu görüyoruz.

Erdoğan Şuhubi

Mustafa İnan’ın başında olduğu Teknik Mekanik ve Genel Mukavemet kürsüsünün, İstanbul Teknik Üniversitesi İnşaat Fakültesinin en dinamik kürsülerinden biri olduğuna hiç kuşku yok. Kısıtlı kadrosuna rağmen bu kürsü, üniversitenin mukavemet ve mekanik servis dersi yükünü omuzlayan birimlerden biri oluyor. Öğrencilerinin yurt dışında çalışma yapabilmeleri için Mustafa İnan ağır bir ders yükünün altına girmekten kaçınmamış. Genç sayılabilecek bir yaşta vefat etmesine rağmen meslektaşlarıyla, yetiştirdiği doktora öğrencileriyle, Adnan Çakıroğlu ile birlikte düzenlediği seminerlerle, İTÜ Teknik Mekanik ve Genel Mukavemet Kürsüsü bir cazibe merkezine dönüştürmüş.[5]Bu seminerleri 1971’den itibaren Mustafa İnan Tatbiki Mekanik Seminerleri: 65. Yıl (der. Bakioğlu, İstanbul Teknik Üniversitesi, İstanbul: Cenkler Matbaacılık, 2012) kitabında bulmak mümkün.

Prof. Dr. Mustafa İnan (1911-1967) Anısına başlığı ile yayınlanan derlemede [6]Orhan Ünsaç, Adnan Çakıroğlu, İTÜ İnşaat Fakültesi, İstanbul, 1971 yer alan yazısında Cahit Çıray, Mustafa İnan’ın şu sözünü hatırlatıyor: “Mezun olduktan sonra sizi yetiştiren bu müessese ile münasebetinizi kesmeyin.” İnan’ın öğrencilerinin bu sözün gereğini büyük ölçüde yerine getirdiklerini görüyoruz.[7]İnan’ın hayatı hakkında ayıntılı bilgi için Oğuz Atay’ın Bir Bilim Adamının Romanı‘na da bakılabilir. İletişim yayınları, 62. baskı, Haziran 2021.

Yararlanılan veritabanları ve açıklamalar

Soyağacında yer alan bilim insanlarını bulmak için değişik veri tabanlarını taradık. Ulusal Tez Merkezi’nde (YÖK TEZ) tezlerin ya da tez özetlerinin dijital kopyalarına ulaşabildiğimizde tez danışmanlarını da kontrol etmemiz mümkün oldu. Benzer bir şekilde, yurt dışında yapılan doktoralarda ProQuest veri tabanından faydalandık, ama aradığımız verilere ulaşmamız her zaman mümkün olmadı. Böyle durumlarda doktoranın yapıldığı kurumun kütüphanesinden yararlandık. Elde ettiğimiz verileri ortak yazılmış makalelerden derlediğimiz bilgilerle desteklemeye çalıştık. Yaşayan bazı akademisyenlerden doktora öğrencileriyle ilgili doğrudan bilgi edinme yoluna gittik ve bunları ayrıca teyit etmek için çaba gösterdik. Yurt içinde yapılan doktoralarda ise esas bilgi kaynağımız Toplu Katalog’dan (TOKAT) ulaşabildiğimiz tez başlıkları oldu. Toplu Katalog genellikle tez danışmanları bilgisini içermiyordu. Nadir durumlarda doktora tezlerinden ürettikleri makalelere erişip bunların içinden tez danışmanları ile bilgilere ulaşmaya gayret ettik.

Soyağacımızdaki bilgilerin bu kısıtlar içinde değerlendirilmesi gerekiyor.  

Veritabanları 
TOKAT, Ulusal Toplu Katalog
YÖK TEZ Ulusal Tez Merkezi
MathSciNet Veritabanı
ProQuest Veritabanı
Mathematics Genealogy Project
İTÜ Tezler
Victoria Üniversitesi tez arşivi
Yale Üniversitesi tez arşivi
Brown Üniversitesi tez arşivi
Library and Archives Canada

Kısaltmalar:
BÜ: Boğaziçi Üniversitesi
İTÜ: İstanbul Teknik Üniversitesi
TOKAT: Toplu Katalog
ODTÜ: OrtaDoğu Teknik Üniversitesi
KTÜ: Karadeniz Teknik Üniversitesi
MIT: Massachusetts Institute of Technology
YTÜ: Yıldız Teknik Üniversitesi

Soyağacı

1. Turan Onat (1925-2000), İTÜ, Makine, 1951, Pekleşen malzemeden mamul prizmatik çubukların burulması, (Eşdanışman Ratip Berker).

1949-1950 Paris Akademisinde araştırmacı, 1951-1954 Brown Üniversitesinde araştırmacı, 1957, Brown Üniversitesi’nde doçent, 1960 Brown Üniversitesi’nde Profesör, 1963-1964 Guggenheim Fellow olarak Cambridge Üniversitesi ve İTÜ ziyareti, 1965-1990 Yale Üniversitesi’nde profesör. 

1.1. George Richard Cowper, Brown Üniversitesi, Mühendislik, 1959 On The Continuing Deformation of Work-Hardening Plastic Solids.

1.x. Uluğ Çapar, Brown Üniversitesi, Mühendislik, 1963, Investigation of the initiation of buckling in a rectangular block based on the theory of finite elasticity (Yüksek lisans derecesi).

1.2. Richard Howard Lance, Brown Üniversitesi, Mühendislik, 1962, Analysis of plastic conical shells.

1.2.1. Dirk Cornelis Adriaan Koopman, Cornell Üniversitesi, 1967, Plastic analysis and mathematical programming.

1.2.2. Chen-Hsiung Lee, Cornell Üniversitesi, 1968, Yield Point Load of a Canonical Shell.

1.2.3. John Friedrich Soechting, Cornell Üniversitesi, 1969, Variational and displacement bounding principles in finitely deforming plastic structures.

1.2.4. Benjamin Isaac Bachrach, Cornell Üniversitesi, 1973, Plastic analysis of fiber reinforced shells incorporating a maximum shear stress theory for the yielding of the material.

1.3. Tsuey-Tang Wang, Brown Üniversitesi, Mühendislik, 1965, Integral representation of creep and rate sensitivity in metals.

1.4. Li-chih Lee, Brown Üniversitesi, Mühendislik, 1966, Analysis of plastic spherical shells.

1.5. Larry Steven Shu, Brown Üniversitesi, Mühendislik, 1966, Two studies in anelasticity.

1.6. Thomas Albert Mason, Yale Üniversitesi, 1994, Use of two-point correlation functions in bounding the elastic properties of polycrystals, (Eşdanışman, Brent L. Adams).

1.7. David Dwight Sam, Yale Üniversitesi, 1994, Evaluation of bounds to the effective yield surface for face-centered cubic polycrystalline materials. (Eşdanışman, Brent L. Adams).

1.8. Shilei Sun, Yale Üniversitesi, 1998, A mesoscale study of the interaction between grain boundaries and the deformation field.

2. Bekir Tekinalp, İTÜ, İnşaat, 1952, Elastik çubuklara oturan plakların çözümleri, Brown Üniversitesi, araştırmacı 1954-1956.

3. (Süleyman) Sacit Tameroğlu, İTÜ, İnşaat, 1955, Silindirik şeritlerin vurgu stabilitesi. Doç. İTÜ, 1959, Prof. İTÜ 1967. 

3.1. Esin İnan Ergintan, İTÜ, İnşaat, 1970, Termoelastik Plaklar. (Gayri resmî tez hocası Erdoğan Şuhubi).

3.1.1. Kamil Oruçoğlu, İTÜ, İnşaat, 1991, Yerel olmayan elastisitede çatlak problemi. NO 19409.

3.1.2. Fuad Okay, , İnşaat, 1997, Dynamic behavior of a thin plate made of temperature dependent material. Eşdanışman, Turan Özturan. NO 19409.

3.1.3. Ahmet Kırış, İTÜ, İnşaat, 2007, Hasarlı malzemelerin mikro elastik teorilerle modellenmesi ve eshelby tansörleri. NO 216821.

3.2. Mehmet Bakioğlu, İTÜ, İnşaat, 1971, Mikro-polar dairesel plaklar. TOKAT Lehigh Üniversitesi 1974-1976, Doç. İTÜ 1977, Prof. İTÜ 1988

3.2.1. Ünal Aldemir, İTÜ, İnşaat, 1999, Yapıların optimal kontrolü, NO 100686.

3.2.2. Arcan Yanık, İTÜ, İnşaat, 2014, Yapısal kontrol altında yapıya giren enerjinin incelenmesi,  Eşdanışman: Ünal Aldemir, NO 384887.

3.3. Yavuz Önder, İTÜ, İnşaat, 1972, Kalınlığı sınırına dik doğrultuda değişen yarım düzlem problemleri.

3.4. Ragıp Erdöl, İTÜ, İnşaat, 1972, Kalınlığı değişken silindirik kabukta dairesel delik problemi. Doç. 1978 KTÜ, Prof. 1986 KTÜ, 1976 ve 1982 Lehigh Üniversitesi

3.4.1. Fevzi Lütfü Çakıroğlu, KTÜ, İnşaat, 1990, Elastik yarı sonsuz düzleme oturan bileşik tabakaların değme problemi, NO 9835. 

3.4.2. Ahmet Birinci, KTÜ, İnşaat, 1998, Alt tabakasında düşey bir çatlağı bulunan ve rijit bir blok aracılığı ile yüklenen bileşik tabaka problemi. Danışman: Talat Özşahin, NO 78101. 

3.4.3. Volkan Kahya, KTÜ, İnşaat, 2003, İki tabakalı elastik ortamda sürekli ve süreksiz değme problemlerinin incelenmesi. NO 139231.

3.4.4. İsa Çömez, KTÜ, İnşaat, 2009, Rijit dairesel bir pançla bastırılan elastik tabaka ve yarım düzlemin sürtünmeli değme problemi. NO 244497. 

3.4.5. Handan Adıbelli, KTÜ, İnşaat, 2010, Elastik yarım düzleme oturan simetrik yüklü yapışık çift tabakada değme ve çatlak problemi. NO 276746.

3.4.6. Erdoğan Çakıroğlu, KTÜ, İnşaat, 2011, İki elastik çeyrek düzleme oturan ve rijit bir panç ile bastırılan elastik tabaka probleminin çözümü ve yapay sinir ağı uygulaması. NO 275488.  

4. Seracettin/Sıracettin Bilyap (1923-1996), İTÜ, İnşaat, 1959, Cidar kalınlığı sabit, eksenine göre simetrik yüklü paraboloid kabuğunun kenar problemi. TOKAT. Doç. İTÜ 1973,  Prof. 1980 İTÜ.

4.1. Canan Yılmaz, 9 Eylül Üniversitesi, İnşaat, 1987. Yatay kuvvetler etkisinde perde eğilme rijitliği sabit-çerçeve kayma rijitliği yapı yüksekliği boyunca nonlineer olarak değişen burulmasız perde-çerçeve sistemler için yaklaşık bir hesap yöntemi. NO 2786. 

4.2. Ümit Çelebi, 9 Eylül Üniversitesi, İnşaat, 1990, Burulma yapan çok katlı perde-çerçeve sistemlerinin yatay yüklere göre hesabı için iki ayrı yeni yöntem. NO 12184. 

4.2.1. Kanat Burak Bozdoğan, Ege Üniversitesi, İnşaat, 2010, Çok katlı yapıların taşıma matrisi yöntemiyle statik dinamik ve stabilite çözümlemesi. Danışmanl: Kambiz Ramyar. NO 256058.

5. Murat Dikmen (1926-1990), İTÜ, İnşaat, 1959, Karşılıklı iki kenarında çekme kuvvetine maruz başlıkları bulunan dikdörtgen levhada gerilme durumu hakkında.

Habilitasyon 1963 ODTÜ, Doç. ODTÜ 1964, Technic Universitat Braunschweig 1970, Paris Üniversitesi 1975-1976, Prof. ODTÜ 1970, Prof. İTÜ 1975, Prof. 1977, Fen-Edebiyat Fakültesi Dekanı 1982-1990.

5.1. Mehmet Erşen Ülküdaş, ODTÜ, Mühendislik, 1969, Geometrization of Equations of Motion for Scleronomic Holonomic Dynamical Systems Subject to Nonconservative Forces. TOKAT.

5.2. Ali Ünal Erdem, ODTÜ, Fizik, 1975, A nonlocal micromorphic theory of nonlinear anisotropic and linear isotropic elastic dielectrics. TOKAT

5.2.1. Ezgi Günay, Gazi Üniversitesi, Makine Mühendisliği, 1996 İnce ve kalın kompozit plakların nonlinear analizi ve kayma-kilitlenmesiz bir sonlu eleman model. NO 55024.  

5.3. (Receb) Faruk Yükseler, İTÜ, İnşaat, 1986, İnce dönel kabukların dönel simetrik olan ve olmayan yükler altında statik hesabı ile ilgili bir yaklaşım. NO 2088. 

5.3.1. Ayşe Erdölen Koçak, YTÜ, İnşaat, 1998, Sonlu şekil değiştirme ve/veya sonlu dönme yapan yüzeysel taşıyıcı sistemlerin teorik ve sayısal analizi. NO 79172.

5.3.2. Murat Altekin, YTÜ, İnşaat, 2005, Antimetrik yüklü sığ küresel kabukların geometrik doğrusal olmayan analizi. NO 180562. 

5.3.3. Bülent Yıldırım, YTÜ, İnşaat, 2007, Tekil bir kuvvet etkisindeki sıkıştırılabilen bir kauçuk benzeri malzemeden yapılmış olan basit mesnetli küresel kabukların doğrusal olmayan analizi. NO 213537. 

5.3.4. Ayfer Tekin, YTÜ, İnşaat, 2011, Çatlak içeren üç katlı elastik ve viskoelastik sandviç kalın plakların delaminasyonu, Eşdanışman: Nazmiye Yahnioğlu, NO 295872.

5.3.5. Fatma Çoban, YTÜ, İnşaat, 2016, Yerel eğrilikli iki ve üç duvarlı karbon nanotüplerin gerilme ve stabilite analizi, Eşdanışmanlar: Reşat Köşker, NO 432174.

5.x. Jean Carlos Zoratti, Dynamique des coques cylindriques en compression: memoire du Diplôme d’Etudes Approfondies de mécanique théorique des solides. (Diploma of Advanced Studies in Theoretical Mechanics of Solids) de L’Université Pierre et Marie Curie de Paris (Yüksek lisans derecesi). TOKAT.

6. Erdoğan Şuhubi, İTÜ, İnşaat, 1959 Minimum ağırlıklı plaklar.

Purdue Üniversitesi 1962-1964, Doç. İTÜ 1964, Princeton Üniversitesi 1968-1970, Prof. İTÜ 1970, Newcastle Üniversitesi 1975, TÜBİTAK Bilim Ödülü, Matematik alanında 1976, TÜBİTAK Temel Bilimler Araştırma Enstitüsü Başkanı 1983-1985, TÜBİTAK Gebze Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü 1985-1986, Calgary Üniversitesi 1987, 2001-2012 Yeditepe Üniversitesi.

6.1. Sadık Dost, İTÜ, Matematik, 1974, Genelleştirilmiş termoelastik ortamda yayılan ivme dalgalarının büyüme ve sönmesi. 

6.1.1. Ekrem Şahin, Calgary Üniversitesi, 1987, On the Theory of Electro-Elastodynamics of Deformable Dielectrics with Spatial Dispersion (Erdoğan Şuhubi tez jürisinde).

6.1.2. Abdulkadir Chellabi, Victoria Üniversitesi, 1998, Direct Optimal Control of Flexible Structures with Application to Adaptive Optics Advisors. Eşdanışman: Yury Stepanenko.

6.1.3. Ahmad Hashemi Esfahanian, Victoria Üniversitesi, 1999, A Numerical Modelling Study of Transport Phenomena in Wood Drying.

6.1.4. Ramin Sedaghati, Victoria Üniversitesi, 2000, Investigations in structural optimization of nonlinear problems using the finite element method.

6.1.5. Hamdi Sheibani, Victoria Üniversitesi, 2002, Liquid phase electroepitaxial bulk growth of binary and ternary alloy semiconductors under extenal magnetic field.

6.1.6. Mehmet Yıldız, Victoria Üniversitesi, 2005, A combined experimental and modeling study for the growth of SixGe-x single crystals by liquid phase diffusion (LPD).

6.1.7. Neil Alexander Armour, Victoria Üniversitesi, 2012, Transport phenomena in liquid phase diffusion growth of silicon germanium. 

6.1.8. Mandeep Sekhon, Victoria Üniversitesi, 2015, Numerical simulation of growth of silicon germanium single crystals.

6.1.9. Jordan Roszmann, Victoria Üniversitesi, 2016, Simulation and growth of cadmium zinc telluride from small seeds by the travelling heater method.

6.2. (Ali) Osman Çakıroğlu, İTÜ, Matematik, 1974, Daireye yakın silindirik oyuklardan SH dalgasının saçılması, TOKAT.

6.2.1. Talat Şükrü Özşahin, KTÜ, İnşaat, 2000, Rijit iki düz blok üzerine oturan bileşik tabakada sürekli ve süreksiz temas problemi. NO 96704.

6.2.2. Elif Pul, KTÜ, İnşaat, 2005, İç içe geçmiş kalın borularda çatlak problemi. NO 170985.

6.3. Mevlüt Teymür, İTÜ, Matematik Mühendisliği, 1975, Dissipatif veya dispersif nonlineer ortamlarda dalga yayılması, TOKAT.

6.3.1. Halil İbrahim Var, İTÜ, Matematik, 1997, Tabakalı bir hiperelastik yarım uzayda nonlinear yüzey sh dalgalarının yayılması. NO 68879. 

6.3.2. Bülent Yılmaz, İTÜ Matematik 1998 Bazı iki boyutlu saçılma problemlerinde yüksek mertebe yüzey üstü radyasyon koşulu yöntemi. NO 75082.

6.3.3. Semra Ahmetolan, İTÜ, Matematik, 2004, Tabakalı elastik bir yarım uzayda nonlineer rayleigh dalgalarının yayılması. 

6.3.4. Ali Demirci, İTÜ, Matematik, 2013, Nonlineer dispersif elastik dalgalar. NO 352363.

6.3.5. Dilek Demirkuş, İTÜ, Matematik, 2017, Heterojen Bir Tabakada Nonlineer SH Dalgaları. NO 451025.

6.3.6. Ekin Deliktaş, İTÜ, Matematik, 2018, Tabakalı bazı ortamlarda nonlineer dalga yayılması probleminin asimptotik analiz. NO 537872. 

6.4. Hasan Engin, İTÜ, İnşaat, 1976, Büyük statik iç veya dış basınç etkisi altındaki sonsuz uzun bir silindirik tüpün burulma titreşimleri, TOKAT.

6.4.1. Hüseyin Bayıroğlu, İTÜ, Makina, 1995, Yarı düzlemde gömülü yapıların zorlanmış titreşimleri. NO 46564. 

6.4.2. İrfan Coşkun, İTÜ, İnşaat, 1997, Elastik zemine oturan kirişlerin lineer olmayan titreşimleri. NO 66399. 

6.4.3. Aydın Özmutlu, İTÜ, İnşaat, 2010, Tekli ve ikili delik içeren yarım uzayda titreşim problemi. NO 293699. 

6.4.4. Bahar Ayhan Tezer, İTÜ, İnşaat, 2013, Dinamik yükler altında mühendislik yapılarında hasar analizi,  Eşdanışman: Adnan İbrahimbegoviç, NO 335894.

6.4.5. Faik Kara, İTÜ, İnşaat-Deprem Müh, 2014, Doğrultu atımlı fay etkisindeki alüvyonal vadide dalga yayılımı. NO 363591.

6.5. Fikret Balta, İTÜ, İnşaat, 1976, Nonlokal genelleştirilmiş termoelastisite, TOKAT

6.6. Saadet Erbay, İTÜ, Matematik, 1988, Mikropolar ortamlarda nonlineer dalga yayılması. NO 14063. 

6.6.1. Ceni Babaoğlu, İTÜ, Matematik, 2006 Elastik bir ortamda dalga yayılımı: Genelleştirilmiş Davey-Stewartson denklemleri. NO 223405. 

6.6.2. İrma Hacınlıyan, İTÜ, Matematik, 2008, Genelleştirilmiş Davey-Stewartson sistemi için başlangıç değer problemi. NO 252406.

6.6.3. Gamze Kuruk, Sabancı Üniversitesi, Matematik, 2019, Comparison of solutions of some pairs of nonlinear wave equations, Doğrusal olmayan bazı dalga denklemlerinin çözümlerinin karşılaştırılması, Eşdanışman: Albert Erkip. NO 566194.

6.7. Hüsnü Ata Erbay, İTÜ, Matematik, 1988, İnce hiperelastik plakların asimptotik teorisi. NO 14067. 

6.7.1. Gülçin M. Muslu, İTÜ, Matematik, 2007, Genelleştirilmiş Davey-Stewartson sisteminin patlama çözümleri. Analitik ve sayısal sonuçlar.   NO 216806.

6.7.2. Handan Borluk, İTÜ, Matematik, 2009, Uzun dalga-kısa dalga etkileşim denklemleri: Yalnız dalga çözümlerinin varlığı ve yörüngesel kararlılık. NO 251892.

6.7.3. Nilay Duruk Mutlubaş, Sabancı Üniversitesi, Matematik, 2011 Cauchy problems for a class of nonlocal nonlinear bi-directional wave equations, Eşdanışman: Albert Erkip, NO 309427.

6.8. Celal Tuncer, İTÜ, Matematik, 1988, Sıkıştırılabilir hiperelastik küre ve silindirin radyal hareketleri için bir benzerlik çözümleri sınıfı. NO 14065.

6.9. Mehmet Pakdemirli, İTÜ, Makine Mühendisliği, 1991 İkinci derece akışkanlar için sınır tabakası denklemlerinin benzerlik çözümleri. NO 143.

6.9.1. Hakan Boyacı, Celal Bayar Üniversitesi, Makine Mühendisliği 1998, Sürekli ortamların nonlineer titreşimlerine genel bir yaklaşım. NO 45691. 

6.9.2. Erdoğan Özkaya, Celal Bayar Üniversitesi, Makine Mühendisliği 1999 Hareketli şerit ve kiriş titreşim problemlerinin analitik çözümleri. NO 90734. 

6.9.3. Halil Rudvan Öz, Celal Bayar Üniversitesi, Makine Mühendisliği, 1999, Eksenel hareketli sürekli ortam titreşimleri. NO 90745. 

6.9.4. Mehmet Çevik, Celal Bayar Üniversitesi, Makine Mühendisliği, 2000, Nonlineer asma köprü titreşimleri. NO 98144. 

6.9.5. Muhammet Yürüsoy, Celal Bayar Üniversitesi, Makine Mühendisliği, 2000, Non-Newtonyen akışkanlar mekaniğinde bazı akış problemlerine ait analitik çözümler. NO 90750. 

6.9.6. İhsan Timuçin Dolapçı, Osmangazi Üniversitesi, Matematik, 2003, Yaklaşık simetri teorileri ve newtonyen olmayan bir akışkan problemine uygulaması. NO136667.

6.9.7. Bozkurt Burak Özhan, Celal Bayar Üniversitesi, Makine Mühendisliği, 2009, Kübik nonlineer bir sürekli ortam sisteminin dış zorlamalı ve parametrik titreşimlerine genel bir yaklaşım. NO 237975. 

6.9.8. Mustafa Mehmet Fatih Karahan, Celal Bayar Üniversitesi, Makine Mühendisliği, 2011, Kuvvetli nonlineer dinamik problemlerini çözmede alternatif perturbasyon yöntemlerinin geliştirilmesi. NO 284193. 

6.9.9. Gözde Sarı, Celal Bayar Üniversitesi, Makine Mühendisliği, 2013 Mikro kirişlerin lineer olmayan titreşimleri. NO 346306. 

6.9.10. Yiğit Aksoy, Celal Bayar Üniversitesi, Makine Mühendisliği, 2013 Yeni bir perturbasyon-iterasyon metodu ve mühendislik problemlerine uygulamaları. NO 337084. 

6.9.11. Mehmet Bahattin Akgül, Celal Bayar Üniversitesi, Makine Mühendisliği, 2013, Nanoakışkanlarda ısı ve kütle transferi analizi. NO 346310.

6.9.12. Seda Arabacı, Celal Bayar Üniversitesi, Makine Mühendisliği, 2016, Canlılardan esinlenerek kara taşıtlarının aerodinamik tasarımlarının iyileştirilmesi. NO 430963.

6.10. Gazanfer Ünal, İTÜ, Mühendislik Bilimleri, Mekanik, 1991, Türbülansa bir grup teorik yaklaşım. NO 14357. 

6.10.1. Selçuk Bayracı, Yeditepe Üniversitesi, Finansal İktisat, 2015 Time series analysis of the interest rate dynamics with the stochastic, econometric and econophysics models. NO 410486.  

6.10.2. Murat Gençer, Yeditepe Üniversitesi, Finansal İktisat, 2017 Essays on the price behaviours of energy commodities (Chaos, fractality, wavelet and non-linearity). NO 472053. 

6.10.3. Mustafa Gülerce, Yeditepe Üniversitesi, Finansal İktisat, 2018 Identification of increasing relationships between time series by wavelet coherency method and comparison of arma & varma among forecasting Methods. NO 504133. 

6.10.4. Emrah Oral, Yeditepe Üniversitesi, Finansal İktisat, 2018 Development of new forecasting strategies using wavelet transform (wt), multiple wavelet coherence (mwc) and multi-fractal de-trended fluctuation analysis (mfdfa). NO 543520. 

6.10.5. Adil Yılmaz, Yeditepe Üniversitesi, Finansal İktisat, 2020, Advanced nonlinear and nonstationary methods for the analysis of financial time series. NO 648755.

6.10.6. Mustafa Demirel, Yeditepe Üniversitesi, Finansal İktisat, 2020 Essays on the return, volatility and correlation features of emerging market bonds and related models. NO 648991.

6.11. Bedri Şefik, İTÜ, Mühendislik Bilimleri, Mekanik, 1991, Türbülanslı Akışlarda Koherent Yapıların Yakalanması Îçîn Bîr Yöntem, NO 14358.

6.12. F. Gülşen Gürbüz, İTÜ, Mühendislik Bilimleri, Mekanik, 1993, Güneş çevriminin dinamik modellenmesi. NO 39138.

6.13. Ahmet Bakkaloğlu, İTÜ Mühendislik Bilimleri, Mekanik, 1996 Hiperelastik cisimlerin hareket denklemlerinin simetri grupları. NO 55633.

6.14. Saadet Seher Özer, İTÜ Mühendislik Bilimleri, Mekanik, 2004 Eşdeğerlik dönüşümleri ve sürekli ortamlar mekaniğinde bazı uygulamalar. NO 175850.

7. Vural Cinemre, (1933-2000) İTÜ, İnşaat, 1960, Başlangıç değerleri metodu ile helisel çubukların statik hesabı.

Brown Üniversitesi, 1962-1964, İTÜ Doç 1967, 1975-1976 Princeton, İTÜ Prof 1978

7.1. Muammer Ertaç Ergüven, İTÜ, İnşaat, 1981, Burulma etkisindeki cisimlerde para şekilli çatlak problemleri, TOKAT.

7.1.1. Bahattin Kimençe, İTÜ, İnşaat, 1997, Anizotrop cisimlerde yer değiştirme sürekliliği yöntemi. NO 66419.

7.1.2. Masoud Negin, İTÜ, İnşaat, 2015, Tam bağlı olmayan temas koşulları altında elastik ve ön gerilmeli tabaka ile örtülmüş yarı düzlemde genelleştirilmiş Rayleigh dalgalarının dispersiyonu. NO 381865.

7.1.3. Ali Ulaş Akbulut, İTÜ, İnşaat, 2018, Bina türü bitişik yapıların deprem performanslarının ayrı ayrı ve blok olarak kırılganlık eğrileri yardımı ile incelenmesi. NO 504233.

7.2. Ş. Burhanettin Altan, İTÜ, İnşaat, 1982, Yerel olmayan elastisitede bazı konular. NO 2192.

7.3. Reha Artan, İTÜ, 1992, Yerel olmayan plastisitede varlık ve teklik teoremleri. NO 21795. 

7.3.1. Ayşegül Tepe, İTÜ, İnşaat, 2007, Nanoteknolojide nano ölçekteki yapıların yerel olmayan elastisite çerçevesinde incelenmesi. NO 222310

7.3.2. S. Gökhan Karaman, İTÜ, İnşaat, 2009, Alüminyum ve çelik elemanların öngerilmeli yüksek mukavemetli bulonlar ile birleşimi. NO 293792.

7.3.3. Mustafa Özgür Yaylı, İTÜ, İnşaat, 2010, Yerel olmayan elastisite teorisine göre nano ölçekteki kirişlerin doğrusal olmayan teoriye göre incelenmesi. NO 293866.

7.3.4. Ayşe Kösegil Toksöz, İTÜ, İnşaat, 2010, Yerel olmayan elastisite teorisinde açı ve Ritz yöntemlerinin nanoteknolojiye uygulanması. NO 293862.

7.3.5. Erol Demirkan, İTÜ, İnşaat, 2020, Yerel olmayan Timoshenko çubuklarında burkulma probleminin başlangıç değerleri yöntemiyle incelenmesi. NO 645246.

7.3.6. Gökhan Güçlü, İTÜ, İnşaat, 2020, Nanoçubuklarda büyük yer değiştirme ve yerel olmayan elastisite teorilerine göre deplasman hesabı. NO 648937.  

7.4. Ali Nuri Doğruoğlu, İTÜ, İnşaat, 1996, Plastik şekil verilme işlemlerinde deformasyon analizi için önerilen bir yöntem ve levha haddeleme problemine uygulanması. NO 55750.

7.5. Teoman Özer, İTÜ, İnşaat, 1999, Yerel olmayan elastisite denklemlerinin simetri grupları. NO 100682.

7.5.1. Emrullah Yaşar, Uludağ Üniversitesi, Matematik, 2009, Oluşum türü denklemlerin yerel ve yerel olmayan yeni korunum kanunları, Eşdanışmanlar: Sibel Yalçın, NO 246444.

7.5.2. Gülden Gün Polat, Ege Üniversitesi, Matematik, 2017, Diferensiyel denklemlerin korunum kanunları, ilk integralleri, integrasyon çarpanları, simetri grup sınıflandırmaları ve benzerlik çözümleri, Eşdanışman: Turgut Öziş, NO 479675.

7.5.3. Özlem Orhan, İTÜ, Matematik, 2018, Matematiksel fizikteki bazı problemlerin simetri grup sınıflandırmaları, Eşdanışman: Mehmet Ali Karaca, NO 496449. 

8. Tekin Özbek, (ö.1976) İTÜ, İnşaat, 1965, Eğri eksenli elastik çubukların genel burkulma teorisi hakkında, TOKAT.

Lehigh Üniversitesi, 1967-1969, Doç İTÜ 1970.

9. M. Cengiz Dökmeci, İTÜ, İnşaat, 1965, Eksenlerine göre simetrik yüklü eşit mukavemetli dönel mambran kabuklar, TOKAT.

Cornell Üniversitesi, ikinci doktora derecesi 1972, danışman, Bruno A. Boley, Statics and Dynamics of Plates with Large Deflections. 

Doç. İTÜ 1974, Prof. İTÜ 1980, NATO Postdoc Fellow MIT 1976 Yaz dönemi, Misafir Araştırmacı 1977 Yaz dönemi University of California Berkeley; University College of London 1981 Yaz dönemi, MIT 1982 Yaz dönemi, Uzay ve Havacılık Fakültesi Kurucu Dekanı 1983-1989, TÜBİTAK BİLİM ÖDÜLÜ 1985, İTÜ Gemi İnşaatı ve Deniz Bilimleri Fakültesi

9.1. Zahit Mecitoğlu, İTÜ, Uçak Mühendisliği, 1988 Takviyeli dairesel silindirik kabuk yapıların serbest titreşimlerinin incelenmesi. NO 14044. 

9.1.1. Halit S. Türkmen, İTÜ, Uçak Mühendisliği, 1997 Katmanlı kompozit panellerin anlık basınç yüküne dinamik cevabı. NO 68880.

9.1.2. Ömer Yıldız, İTÜ, Uçak Mühendisliği, 1999, Termoelastik temas probleminde pertürbasyon yöntemiyle kararlılık analizi. NO 496427. 

9.1.3. Haydar Uyanık, İTÜ, Uçak Mühendisliği, 2006, Anlık basınç yükü etkisindeki katmanlı kompozit bir plağın titreşimlerinin aktif kontrolü. NO 216841.

9.1.4. Zafer Kazancı, İTÜ, Uçak Mühendisliği, 2006, Anlık basınç yükü etkisi altındaki katmanlı kompozit bir plağın lineer olmayan dinamik davranışı. NO 223538. 

9.1.5. Demet Balkan, İTÜ, Uçak Mühendisliği, 2012, Viskoelastik çekirdeğe sahip sandviç kompozit plakların anlık basınç yükü altındaki davranışının teorik ve deneysel incelemesi. NO 322829.

9.1.6. Akgün Kalkan, İTÜ, Uçak Mühendisliği, 2017, Kanat yapısal deformasyonunun rüzgâr türbini rotor performansı üzerine etkisi. NO 467189. 

9.2. İsmail Bayer, İTÜ, Gemi İnşaat Mühendisliği, 2002, Değişken kalınlıklı eliptik levhaların burkulması ve titreşimleri. NO 127201.

9.2.1. Erkin Altunsaray, YTÜ, Gemi İnşaat Mühendisliği, 2011, Kompozit yapıların statik ve dinamik analiz yardımıyla tasarımı. NO 297080.

 

Notlar/Kaynaklar

Notlar/Kaynaklar
1 Altay, Gülay ve Cengiz Dökmeci. “Türkiye Cumhuriyetinin 75. yılında mekaniğin gelişimine ilişkin ön bilgiler.” Türkiye Cumhuriyeti’nin 75. Yılında Bilim, II. Kitap II. Cilt. Ankara: TÜBA Yayınları, 2000, s. 96.
2 Bu çalışmada sorulamızı sabırla yanıtlayarak desteklerini esirgemeyen Mustafa İnan’ın doktora öğrencisi Cengiz Dökmeci’ye; Mustafa İnan’ın oğlu Hüseyin İnan’a; Erdoğan Şuhubi’nin doktora öğrencileri Sadık Dost ve Hüsnü Ata Erbay’a; Richard Howard Lance’in doktora öğrencisi John Fredrich Soechting’e; Mustafa İnan’ın doktora öğrencisi Erdoğan Şuhubi’ye ve asistanları Esin İnan ve Yalçın Aköz’e; Boğaziçi Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Dekanı Nilgün Işık’a; Boğaziçi Üniversitesi Kütüphanesinden Filiz Ekingen Flores Mamondi’ye; ve Uluğ Çapar’a teşekkürü borç biliriz. Ayrıca, Sarkaç platformunun editörleri Müsemma Sabancıoğlu ve Defne Üçer Şaylan’a değerli önerileri için müteşekkiriz.
3 Eden, Alp ve Gürol Irzık. “German Mathematicians in Exile in Turkey: Richard von Mises, William Prager, and Hilda Geiringer and their Impact on Turkish Mathematics.” Historia Mathematica 39, 2012, s.432-459; Eden, Alp. “Kerim Erim ile Mustafa İnan” Matematik Dünyası 107, 2019, s. 74-85.
4 Eden, Alp ve Gürol Irzık. “1933 Üniversite Reformu Sonrası Sınırlı Bir Matematik Soyağacı Çalışması,” Matematik Dünyası, 4 2012, s.57-62.
5 Bu seminerleri 1971’den itibaren Mustafa İnan Tatbiki Mekanik Seminerleri: 65. Yıl (der. Bakioğlu, İstanbul Teknik Üniversitesi, İstanbul: Cenkler Matbaacılık, 2012) kitabında bulmak mümkün.
6 Orhan Ünsaç, Adnan Çakıroğlu, İTÜ İnşaat Fakültesi, İstanbul, 1971
7 İnan’ın hayatı hakkında ayıntılı bilgi için Oğuz Atay’ın Bir Bilim Adamının Romanı‘na da bakılabilir. İletişim yayınları, 62. baskı, Haziran 2021.
Önceki İçerikHer yer matematik
Sonraki İçerik“Zulmün Tarihi, İnsan İnsanın Kurdudur”
Alp Eden

Alp Eden 1981’de Boğaziçi Üniversitesinden İnşaat Mühendisliği ve Matematik Lisans dereceleri alarak mezun oldu. İndiana Üniversitesinde 1989’da Matematik doktorasını tamamladı. 1989-1992 arasında Arizona Eyalet Üniversitesi Matematik Bölümünde, 1992-2014 yılları arasında Boğaziçi Üniversitesi Matematik Bölümünde çalıştı. 2014’te emekliye ayrıldı. İlgi alanları arasında Kısmi Diferansiyel Denklemler, Dinamik Sistemler Teorisi ve Finans Matematiği yer almaktadır. Son on yıldır matematik tarihi konusunda araştırmalar yapmaktadır.

Gürol Irzık

Bilim Akademisi üyesi Gürol Irzık lisans derecesini 1977 yılında Boğaziçi Üniversitesi Elektrik Bölümü’nden, yüksek lisans derecesini 1979 yılında Boğaziçi Üniversitesi Matematik Bölümü’nden, doktora derecesini 1986 yılında Indiana Üniversitesi Bilim Tarihi ve Felsefesi Bölümünden aldı. 1988-2009 yılları arasında Boğaziçi Üniversitesi Felsefe Bölümünde öğretim üyesi olarak çalıştı.  Halen Sabancı Üniversitesi Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesinde görev yapmaktadır.

2007 yılında Avrupa Kültür Parlamentosuna seçildi. Bilim felsefesi ve bilim-toplum ilişkileri üzerine çalışmaktadır.