Cumhuriyetin 100. yılı için giriştiğimiz bir işin; bir sene süren araştırma, söyleşi ve yayına hazırlık sürecinin sonunda Bilim Akademisi Yayınlarının yeni kitabı yayımlandı. Kitap dukkan.bilimakademisi.org adresinde satışta…
Sahada: Cumhuriyetin Harcında Bilim ve Kadınlar başlığıyla yayımlanan kitapta söyleşiler, fotoğraflar, ilk defa yayımlanan arşiv belgeleri bulunuyor. Kitabın yayına hazırlık sürecini Müsemma Sabancıoğlu, proje koordinasyonunu Maral Yağyazan, arşiv ve araştırma kısmını Seher Yeğin yürüttü. Bu isimlerin yanı sıra kitapta pek çok işi ve kurumun katkısı var. Bilim Akademisi üyeleri ve yakın çevresinin de desteğiyle gerçekleşen projenin destekçisi Ekol Vakfı oldu.
Kitapta, Bilim Akademisi 2021-2024 dönem başkanı Canan Atılgan’ın sunuş yazısı, Müsemma Sabancıoğlu’nun önsözü ve Bilim Akademisi üyesi Deniz Kandiyoti’nin kaleme aldığı bir “sonsöz” bulunuyor.
“Sahada” başlığıyla yayımlanan kitap, Cumhuriyetin kuruluş yıllarında bilimsel çalışma yapabilmiş on iki kadının saha çalışmalarına odaklanıyor. Tatlı su balığı çalışmanın nasıl bir iş olduğuna, İstanbul’un en yaşlı kayalarına, Bursa’nın eski evlerine, Anadolu’nun ve Trakya’nın bitkilerine, kuş uçmaz kervan geçmez bir ücradaki Karatepe’de yapılan kazılara, Ereğli, Soma, Taşköprü, Manisa ve Diyarbakır’da yapılan sosyal bilimler araştırmalarına, “taş para” denilen fosillere, kayboluşlarından yüzyıllar sonra ortaya çıkarılan heykellere ve son olarak depremin neden olduğunu anlamak için Türkiye’yi gezen bir kadının bilimsel çalışmalarına odaklanan kitapta anlatılan her ismin yaşamında kurucu bir kuşaktan olmanın izleri var. Cumhuriyetin kurulduğu yıllarda ve iki dünya savaşı arasında bilim için çalışan bu kadınların yaptıkları çalışmalar, bilimsel değerlerinin yanı sıra yeni kurulan ve henüz her köşesine gidilmemiş, kaynakları, zenginliği, olanakları bilinmeyen bir ülkeyi keşfetme ve anlama çabası aynı zamanda.
Aile üyeleri, öğrencileri ve alanların uzmanlarıyla yapılan söyleşilerden oluşan kitapta yer alan isimler: Fahire Battalgazi, Leman Cevat Tomsu, Atıfe Dizer, Asuman Baytop, Halet Çambel, Saadet Ergene Bayramoğlu, Cazibe Sayar, Behice Boran, Mübeccel Kıray, Fatma Başaran, Jale İnan ve Nuriye Pınar Erdem
İçindekiler
Sunuş – Canan Atılgan
Önsöz – Müsemma Sabancıoğlu
Akşehir’de bir Balık: Alburnus nasreddini
Fahire Battalgazi, 1902-1948, Zooloji
Müfit Özuluğ ve Oya Özuluğ ile söyleşi
“Bursa Evleri”
Leman Cevat Tomsu, 1913-1988, Mimarlık
Zeynep Çelik ile söyleşi
Trakya Bölgesi Nummulitleri
Atıfe (Dacı) Dizer, 1916-2003, Paleontoloji
İzver Özkan Öngen ile söyleşi
Karatepe’den bir Mektup,
Halet Çambel, 1916-2014, Arkeoloji
Yazı: Mustafa Sayan
Mehmet Özdoğan ile söyleşi
Türkiye’nin Bitkileri
Asuman (Berk) Baytop, 1920-2015, Botanik
Feza Günergun ile söyleşi
“Türkiye’nin Kuşları”
Saadet Ergene Bayramoğlu, 1915-1997, Zooloji
Kiraz Erciyas Yavuz ile söyleşi
Ereğli’den Taşköprü’ye Sosyolojide Saha Çalışmaları
Mübeccel (Belik) Kıray, 1923-2007, Sosyoloji
Bahattin Akşit, Akın Atauz ve Sezgin Tüzün ile söyleşi
İstanbul’un Yaşlı Temel Kayaları
Cazibe (Arıç) Sayar, 1926-2021, Jeoloji, Paleontoloji
Yazı: Gönenç Göçmengil
Ali Polat ile söyleşi
Manisa’nın Dağ ve Ova Köyleri
Behice Boran, 1910-1987, Sosyoloji
Hayriye Erbaş ile söyleşi
Diyarbakır Köylerinde Vaziyet Alış ve Değerler
Fatma (Taşkıngöl) Başaran, 1921- 2008, Sosyal Psikoloji
Nebi Sümer ile söyleşi
Side ve Perge Heykelleri
Jale (Ogan) İnan, 1914-2001, Arkeoloji
Nezih Başgelen ile söyleşi
Anadolu’nun Depremleri
Nuriye Pınar Erdem, 1914-2006, Jeoloji
Nilgün Okay ile söyleşi
Sonsöz: Deniz Kandiyoti
