Sonbahar’a girmek üzere olduğumuz bu günlerde (sonbahar gökbilimsel olarak 23 Eylül’deki sonbahar ılımından sonra başlar) Yaz Üçgeni hava karardığında gökyüzünde en yüksek konumunda olur. Vega, Deneb ve Altair adlı parlak yıldızların oluşturduğu Yaz Üçgeni gökyüzündeki en belirgin şekil olduğu için onu görebilmek için gökyüzünde tam tepeye bakmak yeterlidir. Bu sırada güneybatı ufku üzerinde Akrep ve Yay takımyıldızları bulunur. Gece zaman ilerledikçe, Yaz Üçgeni batıya doğru hareket eder ve doğudan, Kanatlı At, Andromeda ve Perseus takımyıldızlarının yükselmeye başlar.
Nishimura Kuyrukluyıldızı (2023 P1)
Bu sıralar gökyüzü gözlemcileri 12 Ağustos’ta Hideo Nishimura adlı bir amatör gökbilimci tarafından keşfedilen kuyrukluyıldızı bekliyor. Kuyrukluyıldızların parlaklık bakımından tam olarak nasıl davranacağı belli olmasa da, Nishimura Kuyrukluyıldızı’nın Eylül ayının başlarında çıplak gözle ya da en azından bir dürbünle görülebilecek kadar parlak olması bekleniyor.
Nishimura Kuyrukluyıldızı 12 Eylül’de Dünya’ya en yakın konumundan geçecek. Bu sırada Dünya’ya 126 milyon km uzaklıkta olacak. Kuyrukluyıldız bu sırada sabah gökyüzünde olacak ancak Güneş’e çok yakın olacağı için hava aydınlanmaya başladıktan sonra görülebilecek. Bunun birkaç gün ardından, 17 Eylül’deyse Güneş’e en yakın konumundan, onun yaklaşık 33 milyon km uzağından geçecek. Bu sırada akşam gökyüzünde görülebilecek hale gelmiş olacak ve günbatımından sonra ufka çok yakın konumda olacak.
Nishimura Kuyrukluyıldızı’nın parlaklığı büyük olasılıkla çıplak gözün görme sınırının üzerinde olacak. Ancak alacakaranlıkta ufka çok yakın olacağı için kuyrukluyıldızı görmek (parlak bir kuyruğu oluşmadığı sürece) zor olacak. Bu nedenle bir dürbünü de hazır bulundurmakta yarar var. Özetle, bu kuyrukluyıldız için beklentiyi çok yüksek tutmamak en iyisi, ancak kuyrukluyıldızlar her an sürpriz yapabileceği için gelişmeleri takip etmek gerekiyor.
Eylül’de Gezegenler
Merkür bu ay sabah gökyüzünde yer alıyor. ayın ortalarında bu yılın en iyi konumlarından birine gelecek ve ay sonuna kadar gözlem için iyi durumda olacak.
Venüs geçtiğimiz ay sabah gökyüzüne geçmiş ve ay sonuna gelmeden doğu ufku üzerinde görülebilecek kadar yükselmişti. Gezegen Eylül boyunca sabah gökyüzünde kolayca görülebilecek kadar yüksekte ve parlak durumda olacak.
Mars günbatımında batı ufkunda ufka çok yakın. Bu nedenle gezegeni görmek çok zor. Mars’ı Kasım’da sabah gökyüzüne geçecek. Ancak ufkun üzerinde görülebilecek kadar yükselmesi için önümüzdeki yılı beklemek gerekiyor.
Jüpiter ayın başlarında hava karardıktan yaklaşık bir saat sonra doğuyor. Gezegen giderek daha erken doğacak ve ayın sonlarına geldiğimizde günbatımıyla birlikte doğmuş olacak.
Satürn havanın kararmasıyla birlikte güneydoğuda yükselmiş durumda. Gezegen gecenin büyük bölümünde gökyüzünde olacak.
Alp Akoğlu
GUHEM-Gökmen Uzay Havacılık Eğitim Merkezi
Bu eser Creative Commons Atıf-GayriTicari 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır. İçerik kullanım koşulları için tıklayınız.
#/media/File:6min-RGB-C2023_P1_(Nishimura).png){kind=link}