Kadınların yaşam tarzında devrim yaratan “hap”ın yaygın kullanıma sunulmasının 60. yılındayız.
Standart bir hapta estrojen ve progestin hormonları var. Bunlar vücutta zaten bulunan maddeler; rahmi döllenmiş yumurtanın yerleşmesi için hazırlıyor ve yeni yumurtaların salgılanmasını engelliyorlar. Düzeyleri doğurgan bir kadının aylık döngüsü boyunca azalıp artıyor ve böylece sadece bazı günler döllenme olabiliyor. Doğum kontrol hapları bu hormonları vücuda düzenli sağlayarak yumurtlamayı ve rahim yapısındaki değişiklikleri engelliyor.
Günümüzde bir kadın hayatı boyunca 350-400 defa adet görüyor. Çok değil 200 yıl öncesine dek bu sayı 100 civarındaydı. Modern hayat hem ilk adet görme yaşını 17lerden 14lere çekti, hem de düşen gebelik sayısı ve buna bağlı olarak emzirmeyle geçen sürenin azalması (emzirme sırasında kadınların doğurganlığı çok düşüyor) ile adet sayısı arttı.
Hücrelerin sıklıkla uyarılmaları ve üremeleri kansere yol açan en önemli faktörlerden (bu yüzden yaşlandıkça kanser riskimiz artıyor.) Modern hastalıklar olan üreme organlarının kanserleri, kadın vücudunun evrimsel süreçte alıştığına göre dört kat fazla uyarılmasıyla sık görülür oldu. “Hap” bu döngülerin sayısını azalttığından gebeliği önlediği gibi kanser riskini de azaltıyor.
Canan Atılgan
Bilim Akademisi Üyesi (Sabancı Üniversitesi)
