Karadeniz’de Plankton Şenliği

Bu muhteşem uydu görüntüsü  evimizin ve komşularımızın sakin bir ilkbahar gününün yanı sıra,  Karadeniz’de fotosentez yapan bitkisel plankton popülasyonundaki patlamayı gösteriyor.  İşte Karadeniz’in bürünmüş olduğu harika rengin hikayesi.

Bitkisel plankton (fitoplankton) fotosentez yapar ve  güneş ışığından yararlanabilmek için su yüzeyinde bulunur.  Fitoplankton güneş ışığı dışında bazı besinlere de ihtiyaç duyar.  Karadeniz’e bu planktonun beslenmesi için gerekli olan besinler Tuna ve Dinyeper nehirleriyle taşınıyor. Bu besinlerin ve güneş ışığının artışıyla ilkbaharda fitoplankton sayısında bir patlama oluyor ve bu da fotoğraftaki muhteşem görüntüleri oluşturuyor.  Bu olaya plankton çiçeklenmesi (bloom) de deniyor.

Emiliania huxleyi kokolitoforid alginin taramalı elektron mikroskop görüntüsü.

Suyun açık yeşil rengi kokolitoforid türü plankton popülasyonunda artış olduğuna işaret ediyor, çünkü kokolitoforid algler güneş ışığını yansıtan beyaz kalsium karbonat plakaları ile kaplı ve sayıları çok arttığında denizin rengini turkuaza döndürüyor. Bu farklı tür plankton popülasyonları için geçerli değil.

Plankton su akıntısıyla sürüklendiğinden denizdeki akıntıları ve girdapları görünür hale getiriyor, bu da görüntüye ayrı bir güzellik katıyor.  Bu  plankton popülasyonu patlamaları birkaç hafta sürebiliyor ama aslında bir planktonik organizmanın ömrü birkaç günle sınırlı.

Geçen senelerdeki verilerle karşılaştırıldığında Karadeniz’deki renk değişiminin Mayıs’ta başladığı ve Haziran’da en parlak halini aldığı belirtiliyor.

Defne Üçer Şaylan

_______________________________________

Ana Görsel:  Fotoğraf 29 Mayıs 2017’de NASA’nın Aqua uydusundaki MODIS tarafından birkaç geçişte alınan görüntülerin birleştirilmesi ile oluşturulmuş ( NASA, Jeff Schmaltz)

Kaynaklar: NASA Earth Observatory

Önceki İçerikBilimin Büyük Sosyal Sonuçları
Sonraki İçerikDoğum Kontrol Hapı Nedir?
Defne Üçer Şaylan

Defne Üçer Şaylan, ODTÜ Fizik Bölümü’nden 1996’da lisans, 1998’de yükseklisans derecelerini aldı. San Diego’daki Kalifornia Üniversitesi’nde yaptığı fizik doktorasını 2004 yılında tamamladı. 2004-2014 yılları arasında Sabancı Üniversitesi’nde Temel Geliştirme Programının koordinasyonunda çalıştı. Çeşitli bilim eğitimi programlarının tasarlanması, oluşturulması, yürütülmesinde yer aldı. Şubat 2017’den beri Sarkaç’ta editör. Email