Çoban takımyıldızı

    « Back to Glossary Index

    İlkbaharın habercisi olarak kabul edilen Çoban Takımyıldızı ve parlak yıldızı Arkturus, Mart ayında hava karardıktan sonra doğu-kuzeydoğu ufku üzerinde belirir.

    Çoban, ilkbahar gökyüzünde en çok dikkati çeken takımyıldızlardan biridir. En parlak yıldızı olan Arkturus tüm gökyüzünün dördüncü, yaz gökyüzününse en parlak yıldızıdır. (Yine yaz gökyüzündeki en parlak yıldızlardan biri olan Vega’yla parlaklıkları çok yakındır.) Arkturus Güneş’le yaklaşık aynı kütleye sahiptir ancak bir kırmızı devdir. Yani ömrünün sonuna yaklaşmış, genişlemiş ve yüzeyi soğumuş, bu nedenle de kırmızı görünen bir yıldızdır.

    Büyük Ayı’nın sapının ucundan aşağı doğru bir yay çizilerek Çoban’ın en parlak yıldızı Arkturus’a ulaşılabilir.

    Çoban takımyıldızının şekli amatör gökbilimciler tarafından bir dondurma külahına benzetilir. Arkturus bu külahın sivri ucunu simgeler. Arkturus’un parlak kırmızımsı rengi ve bu dondurma külahına benzeyen şekli sayesinde takımyıldızı gökyüzünde tanımak kolaydır.

    Arkturus’u dolayısıyla da Çoban takımyıldızını gökyüzünde bulmanın bir kolay yolu da Büyük Ayı’nın kepçe şeklinden yararlanmaktır. Kepçenin sapının ucu doğrultusunda bir yay çizilerek ilerlendiğinde Arkturus’a ulaşılır.

    « Back to Glossary Index
    Önceki İçerikGökyüzünde uzaklıklar
    Sonraki İçerikArkturus
    Alp Akoğlu

    ODTÜ Fizik Bölümünden mezun olduktan sonra, TÜBİTAK Bilim ve Teknik dergisinin yazar kadrosunda çalışmaya başladı. Başta TÜBİTAK Ulusal Gökyüzü Gözlem Şenliği olmak üzere çeşitli etkinliklerin koordinasyonunda rol alarak bilimin, özellikle de gökbilimin popülerleştirilmesi ve yaygınlaştırılması için çalıştı. Çeşitli üniversitelerde ve başka eğitim kurumlarında bilim iletişimi konusunda çok sayıda sunum gerçekleştirdi, bilim haberciliği konusunda eğitimler verdi. TÜBİTAK Bilim Çocuk dergisini ilk çıkaran ve uzun yıllar devam ettiren ekipte yer aldı. Derginin editörlüğünü ve ardından yayın yönetmenliğini yaptı. 2019 yılında TÜBİTAK’tan ayrıldı. 2019-2021 yılları arasında KAFA Çocuk ve Bilim dergisinin Genel Yayın Yönetmenliğini yaptı. Şu anda GUHEM Gökmen Uzay Havacılık Eğitim Merkezi’nde Uzay Farkındalığı Eğitim Destek Ofisi Direktörü olarak çalışmalarını sürdürüyor.