M44 Arıkovanı yıldız kümesi gökyüzünün en parlak ve büyük açık yıldız kümelerinden biri. Kümenin yıldızlarını tek tek çıplak gözle görmek zor. Çünkü parlak yıldızları çıplak gözün görme sınırında. Ancak ideal gözlem koşulları altında bazı yıldızları görülebilir. Yine de küme yüzlerce, belki de binden fazla yıldızdan oluştuğu için ışık kirliliğinin fazla olmadığı yerlerden silik bir ışık topu olarak görünür.
Kümenin antik çağlardan bu yana gözlemlendiği biliniyor. Eski Yunanlılar yıldız kümesini iki eşeğin yemek yediği bir yemlik olarak hayal etmiş ve “yemlik” anlamına gelen Praesepe olarak adlandırmışlar. Mitolojiye göre bu iki eşek Dionysos ve Silenus’un Titanlara karşı savaşmak için bindikleri eşeklerdi. Eski Yunanlılar, kümenin görünüp görünmediğine bakarak hava tahmini yapıyorlardı. Eğer küme belirgin biçimde görünüyorsa, bu fırtına habercisi olarak kabul ediliyordu.
Çıplak gözle bakıldığında, bir yıldız kümesinden çok bir buluta benzeyen bu gökcisminin, yıldızlardan oluşan bir küme olduğunu ilk fark eden Galileo oldu. Galileo, kümedeki 40 yıldızı gökyüzüne çevirdiği ilkel teleskopla ayırt edebilmişti.
Arıkovanı, gökyüzünde genişçe bir alan kaplar. Öyle ki genişliği çoğu teleskobun görüş alanından taşar. Çapı Ay’ın görünür çapının yaklaşık üç katıdır. Bu nedenle M44, dürbün için çok güzel bir hedeftir. Küçük bir dürbünle bile kümedeki 20’den fazla yıldız seçilebilir. Bir dürbünle bakıldığında bir arı kovanının etrafındaki arıları andırır. Bu nedenle günümüzde kümeye yaygın olarak Arıkovanı deniyor.
Arıkovanı’nı gökyüzünde nasıl bulacağız?
Küme Yengeç takımyıldızının ortasında yer aldığı için, gökyüzünde bulunması pek de zor değil. Ne var ki Yengeç, pek de belirgin olmayan takımyıldızlardan biri. Yengeç takımyıldızını bulmak için gökyüzündeki iki belirgin takımyıldızdan, İkizler ve Aslan’dan yararlanılabilir. Yengeç, bu iki takımyıldızın arasında tam ortada yer alıyor.
« Back to Glossary Index