Nobel ödülleri son zamanlarda genellikle birden fazla bilim insanı arasında paylaşılıyor. Paylaşarak bile olsa bu ödülü almanın getirdiği prestije yaklaşabilecek başka bir ödül de yok. Gerçi Nobel’i alanlar çoğu zaman zaten alanlarının en önde gelenleri, ama bazen de nispeten gençler çıkabiliyor, örneğin İngiliz fizikçi Lawrence Bragg 25 yaşındayken Nobel Fizik Ödülü’nü almıştı.
Ödülü birden fazla almak ise çok az rastlanan bir durum. Nobel’i ikişer defa alan John Bardeen, Marie Curie ve Frederick Sanger, ödüllü başka bilim insanlarıyla da paylaşmışlar. Tek başına iki Nobel olan tek isim ise Linus Pauling.
Pauling kimyasal bağın babası olarak biliniyor. Kuantum mekaniğinin esaslarını kullanarak atomların nasıl bir araya gelerek molekül oluşturduklarının temelini belirliyor ve 1954’te Nobel Kimya Ödülü’nü alıyor.
İlk baskısı 1935 tarihli olmasına rağmen E. Bright Wilson Jr. ile beraber yazdıkları “Kuantum Mekaniğine Giriş: Kimya uygulamalarıyla birlikte- Introduction to Quantum Mechanics: With applications to chemistry” başlıklı kitap kanımca teorik kimya ile uğraşacaklar için hala en temel kaynaktır.
İlginçtir ki Pauling’in ikinci Nobel ödülü “Barış” alanında olmuştur. Pauling, İkinci Dünya Savaşı’nın sonlarında atılan iki atom bombasının sonuçlarını gördükten sonra Hiroshima Başvurusu’nu kaleme almış, nükleer silahların karşıtı bir kampanyayı başlatmış ve dönemin nükleer güçlerinin denemelerini sonlandırdıkları anlaşmanın destekçilerinden birisi olmuştur. Bu nedenle de 1962 Nobel Barış Ödülü’nü alır.
Pauling aslında üçüncü bir Nobel’i de alabileceği bir durumdaydı. DNA’nın yapısını açıklamak için süregelen bilimsel yarış sırasında elindeki x-ışını resimlerini maalesef doğru yorumlayamadı ve ödülü Watson-Crick ikilisine kaptırdı.Son zamanlarında ise C vitaminin kuvvetli bir savunucusu oldu, ama bilim onun bu tezini destekleyebilecek fazla kanıt sunamadı.
Ersin Yurtsever
Bilim Akademisi üyesi
Koç Üniversitesi Kimya Bölümü
Bu eser Creative Commons Atıf-GayriTicari 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır. İçerik kullanım koşulları için tıklayınız.
