*Bu yazı 19 Aralık 2017’de yayınlandı. 28 Aralık 2020’de, 2021 yılı ikramiyelerine göre güncellendi.
2021’e girerken yapılacak Milli Piyango yılbaşı çekilişi büyük ikramiyesi 100 milyon. Bu kadar parayı bir anda kazanabilecek olma fikri insanda şansını deneme isteği uyandırıyor. Fakat bu şansın matematiksel değerine bir göz atmakta yarar var.
Normalde 6 rakam içeren Milli Piyango biletleri yılbaşına özel 7 rakam ile oluşturuluyor. Her rakam 0-9 arasında 10 farklı değer alabiliyor. Dolayısıyla
$$10\times 10\times 10\times 10\times 10\times 10\times 10\times =10 000 000$$
adet birbirinden farklı bilet numarası var. Bilet numarası derken 0000000, 1234567, 5682940, 7774447 gibi birçok farklı durumdan bahsediyoruz. Çekiliş yapılırken bu bilet numaralarının her birinin çıkma olasılığı birbirinin aynı.
Yani çekilişte büyük ikramiyenin elinizdeki bilet numarasına çıkma olasılığı 10 milyonda bir.
- Milli Piyango’nun sene içinde yapılan diğer çekilişlerinde 6 rakam olduğuna göre 1 milyon farklı bilet numarası üretiliyor. Normalde büyük ikramiyeyi yakalama olasılığınız 1 milyonda bir yani yılbaşındaki durumun 10 katı daha fazla.
- Ortalama sıklıkta saçı olan biriyseniz, saçınızda yalnız bir beyaz tel olsa ve nerede olduğu hakkında hiçbir fikriniz olmasa, rastgele bir saç telinizi koparsanız beyaz teli yakalama şansınız 100 binde bir. Çünkü ortalama bir insanın kafasında 100 bin saç teli var. Bu olasılık yılbaşı çekilişinde büyük ikramiye çıkma olasılığının 100 katı daha fazla!
- 52 kartlık standart bir oyun destesinde üst üste 4 tane as çekme olasılığınız 270 bin 725’te bir. Yılbaşı çekilişinde büyük ikramiyenin sizi yakalama olasılığının yaklaşık 36 katı kadar.
Büyük ikramiyeyi boş verelim diğer ikramiyelerin çıkma olasılıklarına bakalım. Büyük ikramiye ile birlikte 3 milyon adete yakın ikramiye dağıtılıyor. Yalnız bu ikramiyelerin çoğunu 1000 TL ve altındaki ikramiyeler oluşturuyor.
Aşağıdaki tabloda 2021 yılbaşı çekilişinde dağıtılacak ikramiye adetleri ve bu ikramiyeleri kazanma olasılıkları görülüyor.
Geçen sene 1000 TL’den daha fazla olan ikramiyeler için çekilişte bilet numarasının tüm rakamları belirlenirken 1000 TL ve daha küçük ikramiyeler için biletin son 6,5,4,3,2 rakamı için çekiliş yapılmış. Bu sene de benzer bir durum olacak. Amorti için biletin yalnız son rakamı için çekiliş yapılıyor. Sonuç olarak 1000 TL ve altındaki ikramiyeler için şanslı numara adedinden daha fazla ikramiye var.
Örneğin: 400 TL için 40 adet çekiliş yapılıyor ve kazanan biletlerin yalnız son 4 rakamı belirleniyor. İkramiye diğer 3 rakamın alacağı tüm değerler için geçerli. Bu üç rakam 10x10x10=1000 farklı değer alabiliyor. Dolayısıyla 40 adet şanslı numaranın her biri için 1000 farklı bilet numarası ikramiye kazanıyor. Yani 400 TL’lik 40 bin adet ikramiye var.
Tabloya baktığımızda 10 bin TL çıkma olasılığı 100 binde bir. Yani yukarıda bahsettiğimiz tek bir beyaz saçımız olduğu ve biz nerede olduğunu bilmediğimiz durumda, rastgele koparılan bir saç telinin beyaz çıkması olasılığıyla eşit.
İkramiye bedeli 300 TL’ye indiğinde kazanma olasılığı %2’ye çıkıyor. Amorti tutturma yani bilet parasını geri alma olasılığımız ise %20.
Tam, yarım, çeyrek?
10 milyon farklı numara olan Milli Piyango biletlerinde tam bilet, yarım bilet ve çeyrek bilet uygulaması var. Tam bilet sahibiyseniz ve bir ikramiye sizin bilet numarasına çıkarsa o zaman ikramiyenin tamamı sizin oluyor, biletiniz yarım ise ikramiyenin yarısını, çeyrek ise ikramiyenin dörtte birini alabiliyorsunuz. Yani yarım ve çeyrek biletiniz varsa, ikramiyeyi aynı numaradan bileti olan diğer kişilerle paylaşıyorsunuz.
Dolayısıyla her bir bilet numarası için yarım biletler 2 adet, çeyrek biletler ise 4 adet basılıyor. 2016’da bilet numaralarının %85’i çeyrek, %10’u yarım, %5’i tam bilet olarak basılmış, her sene bu oranlar aşağı yukarı aynı oluyor.
Durum böyleyse belli bir numaraya ikramiye isabet ettiğinde bu numaranın çeyrek bilete ait olma olasılığı %85, yarım bilete ait olma olasılığı %10 ve tam bilete ait olma olasılığı %5 oluyor. Yani büyük ikramiye büyük (%85) olasılıkla çeyrek bilete vuracak.
Gazete haberlerinde “Çeyrek bilet 85% daha şanslı!” gibi başlıklar görebilirsiniz. Çeyrek bilet alırsanız büyük ikramiyeyi kazanma şansınız artıyor gibi bir izlenim veriyorsa bu doğru değil. Başka bir deyişle, büyük ikramiyenin çeyrek bilete çıkma ihtimali (%85) tam bilete çıkma ihtimalinin (%5) tam 17 katı olsa da, toplam çeyrek bilet numarası da tam bilet numarasının 17 katı olduğundan elinizdeki bir çeyrek bilete büyük ikramiye çıkma olasılığı ve elinizdeki bir tam bilete büyük ikramiye çıkma olasılığı aynı.
Tam, yarım veya çeyrek bilet alarak büyük ikramiyeyi kazanma şansınızı değiştirmeniz mümkün değil. Unutmayalım, her numara için kazanma olasılığı aynı: 1/10000000 veya 10 milyonda bir.
Kazanma olasılığınızı arttırmanın tek yolu, fazla sayıda bilet almak. Mesela 10 adet bilet alırsanız büyük ikramiyeyi kazanma şansınız 1 milyonda bir’e çıkıyor**. 100 adet bilet alırsanız büyük ikramiyeyi kazanma şansınız şu beyaz saç telini bulma olasılığı kadar yükseliyor ama bu arada, çeyrek biletin 2021 çekilişinde 25 TL olduğu düşünülürse, hem en azından 2500 TL harcamış oluyorsunuz hem de büyük ikramiye kazanma olasılığınız hala çok düşük.
Değer mi siz karar verin. İyi seneler!
Defne Üçer Şaylan
**Eğer bu 10 bileti seri halinde (yani son rakamı 0-9 arası tüm değerleri alacak şekilde seçerseniz) o zaman amortileri garantiliyorsunuz. Yani hepsini çeyrek alırsanız 250 TL harcıyorsunuz ama amortilerden en az 50 TL’sini geri alabiliyorsunuz.
