Şubat, belirgin kış takımyıldızlarının en iyi gözlenebildiği zamandır. Akşam saatlerinde, Orion, İkizler, Büyük Köpek ve Küçük Köpek takımyıldızları güney yönünde en yüksek konumlarında olurlar. Büyük Köpek’teki Sirius (Akyıldız), Küçük Köpek’teki Prokyon ve Orion’daki Betelgöz yıldızlarının oluşturduğu Kış Üçgeni de en iyi konumundadır. Hatta bu ay Kış Üçgeninin geliştirilmiş hali olarak varsayabileceğimiz, Kış Üçgeni’ne Orion’daki Rigel ve Boğa’daki Aldebaran’ın eklenmesiyle oluşan Kış W’s da kolayca seçilebilir. Aldebaran’ın yerine bu sıralar onun çok yakınında bulunan Jüpiter’i de koyabiliriz.
İkizler Takımyıldızı’nda, takımyıldızın parlak yıldızlarının yakınında görünen parlak turuncu gezegen Mars. Gezegen bir süre daha bu takımyıldız doğrultusunda yer alacak.
Güney gökyüzü bu kadar zenginken, gökyüzündeki diğer yönler bu kadar çekici görünmeyebilir. Gökyüzünün belirgin şekillerinden biri olan ve Kanatlı At Takımyıldızı’nın gövdesini oluşturan Büyük Kare, artık batıda yer alıyor. Büyük Kare’yi Venüs’ün sağında görmek mümkün. Büyük Kare’nin bir uzantısı şeklinde olan Andromeda Takımyıldızı’ysa karenin üzerinde bulunuyor. Bu takımyıldızda gökyüzünün en parlak gökadası olan ve çıplak gözle görülebilen Andromeda Gökadası yer alıyor.
Hava karardıktan bir süre sonra doğuda Aslan Takımyıldızı beliriyor. Aslan’ı belirgin şekli sayesinde tanımak kolay. En parlak yıldızının üzerinde bulunan ve bir orak ya da ayna tersliği olan bir soru işaretine benzetilen şekil Aslan’ın başını simgeler. Aslan’ın gövdesinin geri kalanıysa onun doğusunda yer alır.
Kuzeydeki manzara aydan aya çok büyük değişiklik göstermez. Buradaki yıldızlar Kutupyıldızı’nın çevresinde dolanır durur. Bu ay, bir süredir ufka çok yakın olan Büyük Ayı artık kuzeydoğudan yükselmeye başlar. Takımyıldızı bir tavaya benzetirsek sapı aşağıda bir şekilde duruyor olarak görürüz.
Şubat’ta Gezegenler
Merkür ayın büyük bölümünde akşam gökyüzünde yer alıyor. Ancak gezegeni görmek için ayın son günlerini beklemek gerekiyor. Gezegen bu sırada akşamları günbatımından yaklaşık yarım saat sonra batı ufkunun hemen üzerinde yer alacak. Ancak gözlem süresi çok kısa olacak çünkü gezegen havanın kararmasıyla birlikte batacak.
Venüs geçtiğimiz ay akşam gökyüzündeki en yüksek konumuna ulaşmıştı. Bu ayın ilk yarısında da yaklaşık olarak bu konumunu koruyor. Gezegen ayın ortalarında en parlak durumunda olacak. Bundan sonra ufkun üzerinde alçalmaya başlayacak. Özellikle ayın sonlarında ve Mart başında bu alçalışı günden güne fark etmek mümkün. Venüs Mart ortalarından itibaren, önümüzdeki yılın başlarına kadar akşam gökyüzünde yer almayacak.
Mars, ayın başında akşam hava karardığında doğu ufku üzerinde, ufuktan yükselmiş oluyor. Bu sırada, geceyarısı civarı gökyüzündeki en yüksek konumuna ulaşıyor ve sabah saatlerine kadar gökyüzünde kalıyor. İlerleyen günlerde gezegen daha erken doğacağından her geçen gün daha erken batıyor olacak. Mars İkizler Takımyıldızı’nın iki parlak yıldızı Kastor ve Polluks ile yakın konumda. Ayın başında bu yıldızlarla birlikte eşkenar üçgen oluşturacak. İlerleyen günlerde Mars takımyıldızın ortalarına doğru ilerleyecek ve bu üçgen ayın ortalarında ikizkenar üçgene dönüşecek. Mart ayında Mars’ın ters hareketi nedeniyle gezegen yeniden Polluks’a yakın konuma doğru ilerleyecek. Turuncu rengi ve daha parlak olması nedeniyle Mars’ı Karstor ve Polluks’tan ayırmak kolay. Ay, 9 Şubat’ta Mars’a çok yakın konumda olacak.
Jüpiter ay boyunca gecenin büyük bölümünde gökyüzünde yer alıyor. Hava karardığında çoktan doğmuş oluyor ve güneybatı yönünde iyice yükselmiş oluyor. Gezegeni ayın ortalarında hava karardığında gökyüzünde neredeyse tam tepede görmek mümkün. Jüpiter Boğa Takımyıldızı’nda yer alıyor. Jüpiter’in yakınında güneyde görünen parlak turuncu yıldız, Boğa’nın en parlak yıldızı Aldebaran.
Satürn akşamları günbatımından sonra batıda görülebiliyor. Ancak ufka iyice yaklaşmış durumda. Gezegeni ayın başlarında görmek daha kolay. Ayın sonlarına doğru Satürn hava tam kararmadan batıyor olacak. Bu aydan sonra gezegen sabah gökyüzüne geçecek. Satürn’ü yeniden akşam gökyüzünde görebilmek için yaz aylarını beklemek gerekiyor.
Alp Akoğlu
GUHEM-Gökmen Uzay Havacılık Eğitim Merkezi
Bu eser Creative Commons Atıf-GayriTicari 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır. İçerik kullanım koşulları için tıklayınız.
